Cel: zachować kolor, sprężystość i „trzymanie” materiału przez długie miesiące.
Zasada nr 1: mniej ciepła, mniej tarcia, zero płynów zmiękczających.
Szybka ściąga
- Temperatura: 20-30°C
- Program: delikatny/syntetyki, krótki cykl
- Wirowanie: max 800 obr./min
- Detergent: żel/proszek do sportu lub delikatny bez zmiękczacza
- Suszenie: na płasko lub na wieszaku z dala od słońca i kaloryfera
- Czego unikać: płyny zmiękczające, wybielacze chlorowe, suszarka bębnowa (jeśli już - low heat)
Dlaczego odzież sportowa się „starzeje”?
- Elastan nie lubi wysokiej temperatury i chemii - traci sprężystość.
- Powłoki odprowadzające pot zatykają się przez zmiękczacze i oleiste kosmetyki.
- Tarcie (nadmiar obrotów, przeładowany bęben) mechaci tkaninę.
Jak prać - krok po kroku
1) Przygotowanie
- Odwróć ubrania na lewą stronę.
- Zasuwaj zamki i zapinaj rzepy (niszczą tkaniny).
- Staniki sportowe wrzucaj do woreczka (chroni miseczki i fiszbiny).
- Sortuj: ciemne/jasne, funkcyjne oddzielnie od bawełny/denimu.
2) Detergent
- Wybierz detergent do odzieży sportowej lub delikatny żel bez zmiękczacza.
- Przy uporczywym zapachu użyj porcji z enzymami (proteazy/amy lazy), ewentualnie łyżeczka sody do bębna, nie do szuflady.
3) Program i parametry
- Syntetyki/Delikatne, 20-30°C, krótki cykl.
- Wirowanie do 800 obr./min (mniej = mniej rozciągania włókien).
- Przeładuj? Nie. 1/2 bębna to złoty standard.
4) Po praniu
- Wyjmij od razu (zapachy tworzą się w ciepłym bębnie).
- Strząśnij i ułóż - materiał szybciej odparuje.
Suszenie i odświeżanie
- Na płasko (swetry, bluzy z elastanem) albo na wieszaku - w przewiewie, bez słońca.
- Nie na kaloryferze - punktowe przegrzanie niszczy włókna.
- Suszarka bębnowa? Tylko jeśli metka pozwala i low heat.
- Po treningu zanim wrzucisz do kosza - przewietrz (hamuje rozwój bakterii i zapach „gym”).
Plamy, zapachy, specjalne przypadki
- Zapach potu: krótka kąpiel w roztworze octu (1 łyżka stołowa na 1 l zimnej wody, 20 min), potem pranie jak zwykle.
- Krem z filtrem/self-tan: punktowo żel do naczyń, 10 min, wypłucz, dopiero do prania.
- Merino: pierz w detergencie do wełny, 20-30°C, bez wirowania lub 400 obr./min, suszenie na płasko.
- Softshell/wiatrówki z DWR: program outdoor + środek do prania i reaktywacji DWR, dosuszenie letnym żelazkiem przez szmatkę.
Najczęstsze błędy (i zamienniki)
- Płyn zmiękczający → zatyka włókna. Zamiennik: kule do prania lub ocet w płukaniu (łyżka na 4–5 kg).
- Za wysoka temp. → rozciągnięte legginsy. Ustaw 30°C.
- Pranie z bawełną/jeansami → mechacenie. Oddzielaj funkcję.
- Mocne wirowanie 1200+ → odkształcenia. Max 800.
Mikroplastik: jak prać odpowiedzialniej
- Używaj worka filtrującego (np. typu guppyfriend) – zatrzymuje mikrowłókna.
- Krótsze cykle, niższa temp., pełniejsze załadunki = mniej ścierania.
- Susz powietrzem, nie w bębnie.
Jak dbać o konkretne kategorie
- Legginsy kompresyjne: zawsze 30°C, niskie wirowanie, suszenie w cieniu.
- Staniki sportowe: woreczek, spinacze/haftki zapięte, model z pianki nie do suszarki.
- Top-y siateczkowe: pranie w siatce, bez zaczepów w bębnie.
- Skarpety techniczne: 30°C, bez zmiękczacza (psuje włókna kompresyjne).
FAQ
Czy 40°C zniszczy elastan?
Jednorazowo - nie, ale regularnie skróci życie tkaniny i pogorszy sprężystość.
Czy mogę prać sportowe rzeczy ręcznie?
Tak, w chłodnej wodzie z delikatnym detergentem - nie wykręcaj, tylko odciśnij w ręczniku.
Jak często prać odzież sportową?
Po każdym intensywnym treningu. Między sesjami - przewietrzyć, nie trzymać w torbie.
Czy kulki zapachowe do szafy pomogą?
Maskują zapach. Źródłem jest pot/bakterie - ważniejsze są parametry prania i szybkie suszenie.