Materiały w odzieży sportowej od A do Z: poliester, poliamid, elastan, modal, merino i recykling

Dobrze dobrany materiał to połowa sukcesu-wpływa na komfort, oddychalność, trwałość i… zapach po treningu. Poniżej kompendium najpopularniejszych tkanin w odzieży sportowej wraz z zastosowaniem, plusami, minusami i pielęgnacją.

Syntetyki „na start”: poliester i poliamid

Po co? Najlepsze do intensywnych treningów: szybko schną, skutecznie odprowadzają pot.

• Poliester (PES)
  Plusy: bardzo szybkie schnięcie, trwałość kolorów, niska chłonność wilgoci.
  Minusy: podatny na zapachy, jeśli źle prany.
  Trening: HIIT, siłownia, bieganie, rower.
  Pielęgnacja: 20–30°C, krótki cykl, bez płynu zmiękczającego.
• Poliamid (PA/nylon)
  Plusy: bardziej „jedwabisty” chwyt, wysoka odporność na przetarcia.
  Minusy: trochę wolniej schnie niż PES.
  Trening: legginsy premium, topy, kostiumy pływackie.

Elastan (spandex, Lycra®): elastyczność i „drugaskóra”

Po co? Dodatek 8–20% w legginsach/topach zapewnia dopasowanie i swobodę ruchu.
Minusy: nie lubi wysokiej temperatury-łatwo traci sprężystość.
Pielęgnacja: max 30°C, niskie wirowanie, suszenie z dala od ciepła.

Modal/lyocell/bambus: miękkość i komfort „lifestyle”

Po co? Przyjemne dla skóry, świetne na lżejsze aktywności i homewear.

• Modal / Lyocell (Tencel™)
  Plusy: miękkie, dobrze chłonie wilgoć, mniej podatne na zapach niż bawełna.
  Minusy: wolniej schną; przy intensywnym wysiłku mogą się „przegrzać”.
  Trening: joga, pilates, rekreacja, rest day.
• Wiskoza bambusowa
  Plusy: miękkość, przewiewność.
  Minusy: wymaga delikatnego prania; trwałość zależna od splotu.

Bawełna: kiedy tak, kiedy nie?

Plusy: naturalny chwyt, komfort „po treningu”.
Minusy: wchłania pot, schnie długo-chłodzi ciało i może powodować obtarcia.
Zastosowanie: lifestyle, rozgrzewka, dojazd, nie na intensywny trening.

Wełna merino: mistrz regulacji temperatury

Po co? Naturalny „klimatyzator” - grzeje, gdy chłodno, i oddycha, gdy cieplej; ogranicza zapachy.

• Plusy: antyodor, dobra termika nawet, gdy wilgotna.
• Minusy: wyższa cena; wymaga delikatnej pielęgnacji.
• Trening: bieganie jesień/zima, hiking, bielizna termiczna.
• Pielęgnacja: detergent do wełny, 20-30°C, suszenie na płasko.

Materiały z recyklingu (rPET, ECONYL®)

Po co? Taka sama funkcja jak „pierwotne” włókna, za to niższy ślad środowiskowy.
Szukaj na metce: % recycled content, certyfikaty (np. GRS).
Uwaga: pierz w worku filtrującym mikrowłókna (np. typu guppyfriend).

Membrany i DWR (odzież zewnętrzna)

• Membrana 2.5/3L: wodoodporność (10k-20k+ mm), oddychalność (10k-20k g/m²/24h).
• DWR (impregnacja): krople spływają, ale to nie „pełen deszcz”.
  Pielęgnacja: środki do odzieży technicznej, okresowa reimpregnacja.

Szybka ściąga: który materiał do czego?

---

Pielęgnacja-żeby materiały działały jak nowe

• Temperatura: 20-30°C, krótkie programy „syntetyki/delikatne”.
• Chemia: bez płynu zmiękczającego (zatyka włókna).
• Suszenie: w przewiewie, bez kaloryfera i pełnego słońca.
• Zapachy: płukanie w zimnej wodzie, ewentualnie łyżka octu/sody (osobno), potem pranie.
• Ekologia: pełniejsze załadunki, worek anty-mikroplastik.

Najczęstsze mity (i fakty)

• „Bawełna oddycha najlepiej na trening”. → Na wysiłek lepsze syntetyki; bawełna chłonie i trzyma pot.
• „Merino gryzie”. → Dobrej klasy merino 17–19,5 mikrona jest miękkie.
• „Recykling = gorsza jakość”. → Nowoczesne przędze rPET/ECONYL® trzymają parametry jak „virgin”.

FAQ

Czy modal/lyocell nadają się do kardio?
Mogą, ale szybciej nasiąkają. Do mocnego potu lepszy poliester/poliamid.

Ile % elastanu jest optymalne w legginsach?
Zwykle 12-20% zapewnia świetną elastyczność bez prześwitywania.

Czy merino można prać w pralce?
Tak, jeśli jest program „wełna” i delikatny detergent. Susz na płasko.

Recycled vs virgin - co wybrać?
Jeśli zależy Ci na środowisku, wybierz recycled o tej samej funkcjonalności.